CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın, CumhurbaÅŸkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için 14 Mayıs’ı iÅŸaret etmesinin ardından seçim kararının ne zaman, nasıl alınacağı, seçim sürecinin iÅŸleyiÅŸi, seçim yasasındaki deÄŸiÅŸikliklerin uygulanması gibi konular tartışılıyor. İşte 10 soruda 2023 CumhurbaÅŸkanlığı seçimi…
Siyasette seçim tarihi tartışmaları sürüyor. Kamuoyunun yanıtını merakla beklediği konuyla ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçim için en uygun tarihin 14 Mayıs 2023 olduğunu dile getirdi.
Peki seçime giden süreçte takvim nasıl iÅŸleyecek? İşte 10 soruda CumhurbaÅŸkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi merak edilenler…Anayasa’nın 116. maddesine göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), üye tam sayısının beÅŸte üç çoÄŸunluÄŸuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor.
CumhurbaÅŸkanının da seçimlerin yenilenmesini kararı alma hakkı bulunuyor. Bu ÅŸekilde yenileme kararı verilmesi halinde genel seçim ile cumhurbaÅŸkanı seçimi birlikte yapılacak.CumhurbaÅŸkanı Seçim Kanunu’nun 3’üncü maddesine göre, seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat içinde Resmi Gazete’de yayımlanacak ve 60. günü takip eden ilk pazar günü CumhurbaÅŸkanı ile milletvekili genel seçimi birlikte yapılacak.CumhurbaÅŸkanı Seçimi Kanunu’nun, “Seçim sistemi ve uygulanması”nı düzenleyen 4. maddesinin 4. fıkrası, “CumhurbaÅŸkanının görev süresinin dolması veya seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamaması hallerinde, yenisi göreve baÅŸlayıncaya kadar mevcut CumhurbaÅŸkanının görevi devam eder.” hükmünü içeriyor. ​​​​​​​Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrası, “Seçim kanunlarında yapılan deÄŸiÅŸiklikler, yürürlüğe girdiÄŸi tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz.” hükmünü içeriyor.
Seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajını yüzde 7’ye indiren, ittifakın aldığı oyların milletvekili hesabı ve dağılımını deÄŸiÅŸtiren Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun, 6 Nisan 2022’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiÅŸti. Buna göre, seçim yasasında yapılan son deÄŸiÅŸiklik, 6 Nisan 2023’ten sonra yapılacak seçimlerde uygulanabilecek.Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 4 Mart 2011 tarihli 40 sayılı kararıyla, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair 5980 Sayılı Kanun’un uygulanma süresini tartışmıştı.
Kurul, seçimin 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılmasına karar verildiÄŸini, seçim yasasına iliÅŸkin deÄŸiÅŸikliklerin ise 10 Nisan 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girdiÄŸini belirtmiÅŸti. Kurul, yasa deÄŸiÅŸikliÄŸinin uygulanmasına iliÅŸkin hesaplamada “oy verme tarihini” esas almıştı. YSK’nin bu kararı diÄŸer seçimlerde de uygulanacak. Bu durumda, hesaplamada “oy verme günü” esas alınacak.Seçim tarihine iliÅŸkin kararın alınmasının ardından YSK, CumhurbaÅŸkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi için takvimi belirleyip seçimin baÅŸlangıç tarihini duyuracak. YSK, iki seçim için tek takvim hazırlayacak. Seçimin iÅŸ ve iÅŸlemlerini yürütecek YSK’de seçimle ilgili tüm süreçler bu takvime göre iÅŸleyecek.ÇoÄŸunluk saÄŸlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü seçmenler bir kez daha sandık başına gidecek. Bu seçime, ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoÄŸunluÄŸunu alan aday CumhurbaÅŸkanı seçilecek.Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum ÅŸeklinde yapılacak. Geçerli oyların salt çoÄŸunluÄŸunu alan aday CumhurbaÅŸkanı seçilecek.Siyasi partilerin milletvekili çıkarabilmesi için ya tek başına ülke seçim barajını geçmesi ya da bir ittifak içerisinde yer alması ve bu ittifakın toplam oyunun geçerli oylara göre belirlenmiÅŸ ülke barajını geçmesi gerekecek.9- Yeni seçim yasasına göre, ittifaktaki kaç parti seçim barajını aÅŸmış sayılacak?Seçim yasasında deÄŸiÅŸiklik yapan 7393 sayılı Kanunun 2. maddesine göre, ittifakta yer alan partilerin ayrı ayrı yüzde 7’yi geçmesi gerekmiyor. İttifakın aldığı oy toplamı genel baraj olan yüzde 7’yi geçtiÄŸinde ittifak içindeki tüm partiler barajı geçmiÅŸ sayılacak.Oy toplamı genel barajı geçtiÄŸi takdirde, ittifakı oluÅŸturan siyasi partilerin milletvekili sayıları, ittifakın aldığı toplam milletvekili sayısının, her partinin aldığı oy oranına göre dağıtılarak hesaplanacak.​​​​​​​
Bir cevap yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.